شناخت پیانو
پیانو چیست؟
پیانو یکی از سازهای صفحه کلیددار و مشهورترین آنها است. صدای پیانو در اثر برخورد چکشهایی با سیمهای فلزی آن در داخل جعبه چوبی تولید میشود. این چکشها در اثر فشرده شدن کلیدها به حرکت در میآیند. سیمهای پیانو به صفحهای موسوم به «صفحه صدا» متصل شدهاند که نقش تقویتکننده صدای آنها را دارد.
پیانو به عنوان مادر سازها و کاملترین ساز نیز شناخته میشود، علت نسبت دادن این لقبها به این ساز آن است که پیانو قادر است محدوده بسیار گستردهای از اصوات را تولید کند در حالی که سایر سازهای اصیل موسیقی تنها بخشی از این محدوده صدا را تولید میکنند. پیانو در شکل فعلیاش به طور معمول هفت اکتاو دارد و قادر به تولید فرکانسهایی از حدود ۲۰ تا ۵۰۰۰ هرتز میباشد، در حالی که در مقام مقایسه ساز ویولن تنها قادر به تولید کمتر از چهار اکتاو و بهترین خوانندهها تنها قادر به خواندن کمتر از سه اکتاو صدا هستند.
تاریخچه پیانو
ساز پیانو در سال ۱۷۰۹ توسط بارتولومئو کریستوفری از روی سازی به نام هارپسیکورد ساخته شد. این ساز بیشترین وسعت صوتی را در بین سازهای رایج دارد و جعبه صوتی بسیار بزرگی دارد که سیم ها و چکش های متعددی در آن تعبیه شده است. با فشردن کلیدهایی که خارج از جعبه صوتی و روبروی نوازنده تعبیه شده، چکشهای داخل جعبۀ صوتی ساز (که متصل به این کلیدها هستند) به حرکت درآمده و به سیمها اصابت می کنند و صدا تولید می شود.
نام گذاری
نام کامل ساز پیانو، پیانو فورته (Pianoforte) است، که از دو قسمت پیانو به معنی ملایم و فورته به معنی با صدای بلند (رسا) تشکیل شدهاست، و به خوبی منعکس کننده توانایی این ساز در تولید شدتهای گوناگون میباشد که در ایران پیانو می گویند.
کلید های پیانو
۷ کلید سفید در هر اوکتاو پیانو برای ۷ نت دو، ر، می، فا، سل، لا، سی، وجود دارد. علاوه بر این کلیدهای سفید کلیدهای سیاهرنگی هم بین بعضی از کلیدهای سفید وجود دارد. بین کلیدهای سفیدرنگ می و فا و نیز بین کلیدهای سفیدرنگ سی و دو کلید سیاهرنگ وجود ندارد. هر کلید سیاهرنگ در پیانو در حکم نت دیز برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت چپ آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت راست آن کلید سفید قرار دارد) و در حکم نت بمول برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت راست آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت چپ آن کلید سفید قرار دارد) است.
انواع پیانو
- پیانو دیواری (vertical - upright)
- پیانو اسپینت
- پیانو کنسول
- پیانوی بزرگ
البته پیانوهای بسیار زیادی در گذشته رایج بودهاند. برای مثال، پیانوهای گنجهای، صرافی، میزی، میز منشی، دوطبقه و انواع دیگر، ولی امروزه دیگر آنها رواج ندارند و از پیانوهای پیشرفتهتر استفاده میشود. یک پیانو در کل دارای ۸۸ کلید است.